Nội Dung
Cây cối xay – chữa ù tai, điếc tai, xương khớp, trĩ
Cây cối xay là một loại cây thuốc quen thuộc với nhiều người Việt Nam. Cây có nhiều tác dụng chữa bệnh, đặc biệt là các bệnh liên quan đến xương khớp, tiểu tiện, trĩ và gan. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn về tên gọi, đặc điểm, thành phần, công dụng và cách dùng của cây cối xay.
Tên gọi và đặc điểm của cây cối xay
Cây cối xay có tên khoa học là Ahutiỉon indicum (L.) G. Don (Sida indica L.), thuộc họ Bông (Malvaceae). Cây còn có nhiều tên gọi khác nhau như cây dằng xay, kim hoa thảo, ma mãnh thảo, nhĩ hương thảo.
Cây cối xay là loại cây nhỏ, cao tầm 1m, sống lâu năm. Cây có tên cối xay là do hình bông hoa của cây rất giống cái cối xay, bởi vậy dân gian mới đặt cho cây cái tên này.
Cây cối xay có lá hình trứng, mép lá có răng cưa, mặt trên lá màu xanh, mặt dưới lá màu xanh nhạt. Hoa màu vàng, có 5 cánh, mọc thành chùm ở nách lá. Quả hình cầu, có nhiều gai nhọn, chứa nhiều hạt nhỏ màu đen.
Phân bố, thu hái và chế biến của cây cối xay
Cây cối xay mọc hoang ở khắp nơi trong cả nước, thường gặp ở các vùng đất trống, ven đường, bờ ao, ruộng lúa. Cây cũng mọc ở các nước vùng nhiệt đới châu Á, như Malaixia, Inđônêxia.
Thường người ta dùng lá, thân, rễ và quả của cây cối xay, có thể dùng tươi hay khô. Vỏ thân còn cho một thứ sợi trắng bóng, dùng làm dây buộc.
Để thu hái cây cối xay, người ta chọn những cây có lá tươi xanh, hoa và quả đầy đủ, cắt bỏ phần thân dưới, rửa sạch bụi bẩn, để ráo nước. Sau đó, có thể dùng ngay hoặc phơi khô, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.
Thành phần hoá học và công dụng của cây cối xay
Cây cối xay có nhiều chất hoá học có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là trong lá chứa rất nhiều chất nhầy. Các bộ phận khác của cây cũng có chứa các chất như alcaloid, flavonoid, saponin, tanin, acid hữu cơ, vitamin C, carotenoid, canxi, kẽm, sắt…
Cây cối xay có vị ngọt, tính bình, có tác dụng chính như sau:
- Tác dụng điều trị ù tai, tai điếc (bệnh khiếm thính): Cây cối xay có chứa alcaloid có tác dụng kích thích thần kinh thính giác, cải thiện chức năng của tai.
- Tác dụng điều trị phù thũng: Cây cối xay có chứa chất nhầy có tác dụng lợi tiểu, giải độc, làm tan các mảng bám trong thận, bàng quang, giúp thông tiểu tiện, giảm phù nề, sưng tấy.
- Tác dụng điều trị chứng nước tiểu đỏ (tiểu ra máu): Cây cối xay có chứa tanin có tác dụng làm co các mao mạch, chống chảy máu, giảm viêm nhiễm, bảo vệ niêm mạc bàng quang, tiết niệu đạo.
- Tác dụng điều trị chứng tiểu buốt, tiểu rắt: Cây cối xay có chứa flavonoid có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, làm dịu các triệu chứng khó chịu khi tiểu tiện, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
- Tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh thoái hóa xương khớp: Cây cối xay có chứa saponin có tác dụng làm giảm đau nhức, cứng khớp, tăng cường tuần hoàn máu, bôi trơn khớp, ngăn ngừa sự thoái hóa của sụn khớp.
- Tác dụng điều trị bệnh trĩ nội, trĩ ngoại: Cây cối xay có chứa acid hữu cơ có tác dụng làm se khít các nút trĩ, giảm sưng viêm, chống chảy máu, làm lành vết thương, ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Tác dụng mát gan, thanh nhiệt, giải độc: Cây cối xay có chứa vitamin C, carotenoid, canxi, kẽm, sắt… có tác dụng bổ sung chất dinh dưỡng, tăng cường chức năng gan, thanh lọc cơ thể, giảm nhiệt độ, làm mát gan, mát máu.
- Tác dụng điều trị mụn nhọt, vàng da: Cây cối xay có chứa các chất kháng khuẩn, kháng viêm, làm sạch da, giảm sưng đỏ, mụn nhọt, làm trắng da, ngăn ngừa lão hóa
Cách dùng cây cối xay
Cây cối xay có thể dùng được nhiều phương thức khác nhau, tùy theo mục đích và bệnh cần chữa. Sau đây là một số cách dùng phổ biến của cây cối xay:
- Dùng nước sắc uống: Thường dùng 10-15g lá, thân, rễ hoặc quả của cây cối xay, sắc với 300-500ml nước, đun sôi, giữ sôi khoảng 15-20 phút, để nguội, lọc lấy nước uống trong ngày. Nước sắc có thể dùng để điều trị các bệnh như phù thũng, nước tiểu đỏ, tiểu buốt, tiểu rắt, xương khớp, trĩ, vàng da…
- Dùng nước ép uống: Thường dùng 100-200g lá, thân, rễ hoặc quả của cây cối xay, rửa sạch, xay nhuyễn, vắt lấy nước, uống trong ngày. Nước ép có thể dùng để điều trị các bệnh như ù tai, tai điếc, mụn nhọt, mát gan, thanh nhiệt, giải độc…
- Dùng giã đắp: Thường dùng 50-100g lá, thân, rễ hoặc quả của cây cối xay, rửa sạch, giã nhuyễn, đắp lên vùng bị bệnh, giữ khoảng 30-60 phút, rồi rửa sạch. Giã đắp có thể dùng để điều trị các bệnh như mụn nhọt, trĩ, viêm da, vết thương, sưng đau…
- Dùng hầm ăn: Thường dùng 50-100g lá, thân, rễ hoặc quả của cây cối xay, rửa sạch, hầm với thịt lợn, gà, cá hoặc đậu phụ, nêm gia vị vừa ăn, ăn trong ngày. Hầm ăn có thể dùng để bổ sung dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ điều trị các bệnh như xương khớp, tiểu tiện, gan…
Lưu ý khi dùng cây cối xay
Cây cối xay là một vị thuốc nhân dân, có nhiều công dụng chữa bệnh, nhưng cũng cần lưu ý một số điều sau khi dùng:
- Không nên dùng quá liều lượng, có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, dị ứng…
- Không nên dùng chung với các thuốc có tác dụng làm giảm đông máu, như aspirin, warfarin, heparin… có thể gây ra chảy máu nhiều hơn.
- Không nên dùng cho phụ nữ có thai, cho con bú, trẻ em dưới 12 tuổi, người có bệnh lý về tim mạch, huyết áp, tiểu đường, thận, gan, dạ dày…
- Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng, đặc biệt là khi đang dùng các thuốc khác, để tránh tương tác thuốc gây nguy hiểm.
Kết luận
Cây cối xay là một loại cây thuốc quý, có nhiều tác dụng chữa bệnh, đặc biệt là các bệnh liên quan đến xương khớp, tiểu tiện, trĩ và gan. Cây có thể dùng được nhiều phương thức khác nhau, tùy theo mục đích và bệnh cần chữa. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý một số điều khi dùng, để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Nếu bạn quan tâm đến cây cối xay, bạn có thể mua hàng của chúng tôi – Công Ty Thảo dược số 1 với 15 năm kinh nghiệm cung cấp các loại thảo dược quý có nguồn gốc từ thiên nhiên. Chúng tôi cam kết chất lượng, uy tín, giá cả hợp lý. Hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0982.957.282 để được tư vấn và đặt hàng. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của chúng tôi. Chúc bạn sức khỏe và hạnh phúc.
VIDEO