Nội Dung
Tìm hiểu về cây bạch cập giúp cầm máu hiệu quả
Giới thiệu về Bạch cập – Dược liệu cầm máu tự nhiên
Bạch cập là một vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền, với tác dụng chính là cầm máu, giảm sưng tấy và giải độc. Dược liệu này được sử dụng trong các trường hợp như nôn ra máu, ho ra máu, chảy máu cam, và nhiều tình trạng viêm sưng khác. Không chỉ phổ biến trong dân gian, Bạch cập còn được ứng dụng rộng rãi trong y học hiện đại để điều trị nhiều loại bệnh.
Tên gọi, danh pháp và đặc điểm tự nhiên của Bạch cập
Tên gọi và danh pháp
- Tên tiếng Việt: Bạch cập
- Tên khác: Liên cập thảo, Bạch căn, Cam căn, Hát tất đa
- Tên khoa học: Bletilla striata (Thunb.) Reichb.f.
Đặc điểm tự nhiên của cây Bạch cập
Bạch cập là loài Lan địa sinh, sống nhiều năm, thường mọc ở những nơi ẩm ướt và mát mẻ. Thân rễ của Bạch cập phát triển theo chiều ngang, tạo thành nhiều nhánh nhỏ. Lá cây mọc từ thân rễ, có hình mũi mác dài từ 18 đến 40 cm. Cây ra hoa màu hồng tím, mọc thành chùm ở ngọn, với 3 đến 6 hoa mỗi cụm.
Phân bố, thu hái và chế biến Bạch cập
Phân bố của Bạch cập
Bạch cập phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam như Cao Bằng, Lạng Sơn, Lào Cai và Yên Bái. Dược liệu này được thu hái vào mùa thu, sau đó tiến hành xử lý sơ chế bằng cách luộc hoặc đồ rồi phơi khô.
Bộ phận sử dụng của Bạch cập
Thân rễ của cây Bạch cập là bộ phận chính được sử dụng làm thuốc. Sau khi phơi khô hoặc sấy khô, thân rễ sẽ được nghiền nhỏ để sử dụng trong các bài thuốc khác nhau.
Thành phần hóa học và công dụng của Bạch cập
Thành phần hóa học của Bạch cập
Bạch cập chứa các thành phần chính như tinh dầu, tinh bột, và chất nhầy (polysaccharid), trong đó có bletilamanan, batatasin, và methylbatatasin. Những thành phần này giúp hỗ trợ trong việc cầm máu, kháng khuẩn, và làm dịu các vết sưng tấy.
Công dụng theo y học cổ truyền
Trong y học cổ truyền, Bạch cập có vị đắng, tính bình, đi vào kinh phế và vị. Dược liệu này chủ yếu được sử dụng để thu liễm, chỉ huyết, sinh cơ, và tiêu sừng. Bạch cập còn có tác dụng trong việc điều trị ho ra máu, nôn ra máu, chảy máu cam, và mụn nhọt.
Công dụng theo y học hiện đại
Bạch cập ngày nay vẫn được sử dụng rộng rãi như một loại thuốc cầm máu tự nhiên. Các nghiên cứu cho thấy Bạch cập có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, và hỗ trợ điều trị các bệnh như:
- Xuất huyết đường tiêu hóa: Giúp giảm tình trạng chảy máu dạ dày, ruột.
- Xuất huyết đường hô hấp: Hỗ trợ điều trị bệnh lao phổi, ho ra máu.
- Mụn nhọt, bỏng: Sử dụng ngoài da để giảm viêm sưng và làm lành nhanh các vết bỏng.
Liều dùng và cách dùng Bạch cập
Liều lượng
- Liều dùng: Từ 6 – 15g/ngày, dưới dạng sắc uống.
- Dạng bột hoặc thuốc viên: 3 – 6g/ngày.
- Dùng ngoài: Bột Bạch cập có thể được trộn với nước hoặc dầu mè để đắp lên vết thương, vết bỏng.
Cách sử dụng
- Dùng uống: Sắc từ 6 – 15g mỗi ngày, dùng uống để điều trị xuất huyết, nôn ra máu, ho ra máu.
- Dùng đắp ngoài: Bột Bạch cập trộn với nước hoặc dầu mè, bôi hoặc đắp lên vùng bị tổn thương để giảm viêm, làm lành vết thương nhanh chóng.
Bài thuốc Bạch cập
5 bài thuốc dân gian từ Bạch cập
Bài thuốc trị thổ huyết (nôn ra máu)
- Nguyên liệu: 10 – 15g thân rễ Bạch cập, tán nhỏ.
- Cách dùng: Pha bột Bạch cập với nước cơm hoặc nước cháo, uống hàng ngày để giảm tình trạng nôn ra máu.
Bài thuốc trị ho ra máu, lao phổi
- Nguyên liệu: 12g Bạch cập tán nhỏ.
- Cách dùng: Sắc nước uống hàng ngày, duy trì trong nhiều ngày để giảm triệu chứng ho ra máu và khạc ra máu.
Bài thuốc trị chảy máu cam
- Nguyên liệu: 1 – 3g Bạch cập tán nhỏ.
- Cách dùng: Hòa bột Bạch cập với nước và đắp lên sống mũi. Uống thêm để tăng hiệu quả cầm máu.
Bài thuốc chữa bỏng
- Nguyên liệu: Bạch cập tán nhỏ, dầu mè.
- Cách dùng: Trộn bột Bạch cập với dầu mè, bôi trực tiếp lên vết bỏng để giảm sưng và làm lành vết thương.
Bài thuốc băng bó vết thương
- Nguyên liệu: 20g Bạch cập, 20g Thạch cao.
- Cách dùng: Nghiền nhỏ hai vị thuốc, đắp trực tiếp lên vết thương để giúp cầm máu và làm lành vết thương.
Lưu ý khi sử dụng Bạch cập
- Không kết hợp với Ô đầu: Không sử dụng Bạch cập chung với các loại thuốc chứa Ô đầu như phụ tử, thiên nam tinh, vì có thể gây tác dụng phụ không mong muốn.
- Cẩn thận khi sử dụng dài ngày: Nên sử dụng đúng liều lượng và theo chỉ định của thầy thuốc để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nếu bạn cần tư vấn hoặc tìm mua dược liệu Bạch cập chất lượng, hãy liên hệ với Công Ty Thảo Dược Số 1 qua hotline 0982.957.282 để được hỗ trợ.