Tam thất bắc – Loại thảo dược quý hiếm có tác dụng ngang nhân sâm

Tam thất bắc là một loại thảo dược lâu năm, có tên khoa học là Panax pseudoginseng, thuộc họ Nhân sâm. Tam thất bắc có nhiều tên gọi khác nhau, như sâm tam thất, nhân sâm tam thất, hay kim bất hoán, có nghĩa là vàng cũng không đổi được, ý nói mức độ quý hiếm của loại dược liệu này. Tam thất bắc có nhiều công dụng cho sức khỏe và sắc đẹp, được ví ngang hàng với nhân sâm.

Đặc điểm và phân bố của tam thất bắc

Tam thất bắc là cây thân thảo, sống lâu năm, cao khoảng 50cm. Lá xanh đậm, tỏa ra từ thân cây, bao quanh chùm quả đỏ rực. Củ tam thất có bề mặt sần sùi, màu xám, có nhiều mấu nhỏ và vân trắng. Củ càng già thì kích thước càng lớn và có càng nhiều mấu nhỏ

Tên tam thất có nhiều cách giải thích, có người nói là vì cây có 3 lá ở bên trái, 4 lá ở bên phải, có người nói là vì từ lúc gieo hạt tới lúc ra hoa phải mất 3 năm, từ lúc gieo hạt tới lúc thu hoạch phải mất 7 năm, có người nói là vì lá tam thất có từ 3 đến 7 lá chét

Tam thất bắc thích hợp với khí hậu lạnh, chỉ mọc ở các vùng núi có độ cao từ 1500m trở lên. Tam thất bắc phân bố nhiều ở các quốc gia Đông Bắc Á như Triều Tiên, Hàn Quốc và Trung Quốc. Ở Việt Nam, tam thất bắc rất hiếm, chỉ có ở một số tỉnh miền núi phía Bắc như Lào Cai, Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu…

Tam thất bắc khác hoàn toàn với tam thất nam, là một loại cây thuộc họ gừng, có giá trị thấp hơn nhiều. Tam thất nam có giá chỉ từ 300.000đ đến 400.000đ/1kg, trong khi tam thất bắc có giá từ 3 triệu đến 5 triệu/1kg. Cần phải chú ý phân biệt để tránh mua nhầm loại tam thất kém chất lượng.

Công dụng và cách dùng của tam thất bắc

Bộ phận dùng làm thuốc của tam thất bắc là củ, đây là phần hấp thu tinh hoa của lòng đất, chứa nhiều dưỡng chất và dược chất quý hiếm. Ngoài ra, hoa và nụ tam thất bắc cũng có thể dùng làm thuốc điều trị bệnh tim mạch và huyết áp

Tam thất bắc có nhiều công dụng cho sức khỏe và sắc đẹp, được ví ngang hàng với nhân sâm. Theo các tài liệu cổ, tam thất bắc có vị ngọt, hơi đắng, tính ôn, vào hai kinh can và vị. Tam thất bắc có tác dụng bồi bổ sức khỏe, cầm máu, giảm đau, tiêu sưng, thông kinh, điều hòa khí huyết…. Sau đây là một số công dụng cụ thể của tam thất bắc:

• Bảo vệ tim mạch: Tam thất bắc có chất saponin, giúp hạ áp, huyết động mạch, tăng lượng máu xuất của tim. Tam thất bắc còn có chất noto ginsenosid, giúp kích thích tố thùy sau tuyến lặng và độ rung tim chứng thiếu máu động mạch vành.Tam thất bắc còn giúp tăng lưu lượng máu động mạch vành, bảo vệ cơ tim, tránh thiếu máu cơ tim, rối loạn nhịp tim
• Bổ máu, dưỡng huyết: Tam thất bắc có công dụng bổ máu, dưỡng huyết, giúp tăng cường lưu thông khí huyết. Điều này giúp cải thiện sắc thái da, giúp da hồng hào, sáng đẹp Tam thất bắc còn giúp ổn định chu kỳ kinh nguyệt, hạn chế tình trạng rong kinh, đau bụng kinh, hoa mắt chóng mặt ở phụ nữ sau khi sinh
• Chống lão hóa: Các hoạt chất chống oxy hóa như saponin, flavonoid có trong tam thất bắc giúp làm chậm quá trình lão hóa, giúp cơ thể luôn giữ được nét tươi trẻ
• Bồi bổ cơ thể: Tam thất bắc có chứa nhiều acid amin, các nguyên tố Fe và Ca, giúp bổ sung dinh dưỡng, tăng lực, chống mệt mỏi, và phục hồi sức khỏeTam thất bắc còn giúp tăng cường khả năng chịu đựng của cơ thể khi bị thiếu oxy, chống oxy hóa, và tăng cường miễn dịch
• Điều trị và hỗ trợ các bệnh lý khác: Tam thất bắc có công dụng điều trị và hỗ trợ các bệnh lý khác nhau, như: tiêu hóa, đau thắt lưng, đau bụng, chảy máu cam, nôn ra máu, ho ra máu, đại tiện ra máu, băng huyết, rong huyết, rong kinh, trĩ, tiêu chảy, đầy hơi, khối u, ung thư, viêm gan, viêm loét dạ dày, hạ huyết áp, mỡ máu, viêm họng, ho, viêm tấy sưng nề, trật đả, vết thương, mồ hôi trộm, lao