Nội Dung
Dâm dương hoắc – vị thuốc quý giúp cải thiện sinh lý nam nữ
Dâm dương hoắc là một loại cây thân thảo có tên khoa học là Herba Epimedii, thuộc họ hoàng liên. Đây là một trong những vị thuốc bổ dương quý của y học cổ truyền, có tác dụng ôn thận, ích dương, tăng cường sinh lý cho cả nam và nữ. Ngoài ra, dâm dương hoắc còn có nhiều công dụng khác như hạ huyết áp, kích thích hình thành xương, hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer… Bài viết này sẽ giới thiệu về nguồn gốc, đặc điểm, thành phần, công dụng và cách dùng của dâm dương hoắc.
Nguồn gốc, đặc điểm và phân loại của dâm dương hoắc
Dâm dương hoắc là loại cây mọc hoang ở các vùng rừng núi cao, có khí hậu ôn đới. Cây có thân nhỏ, dạng dây, mọc lan dưới mặt đất, có chiều cao chỉ khoảng 20cm ~ 30cm. Lá màu xanh có hình trái tim hoặc hình thuôn dài như mũi dao, hoa màu trắng. Cây có hai loại chính là dâm dương hoắc lá hình tim (lá to) và dâm dương hoắc lá mác (hay lá nhọn), tất cả các loại trên đều được sử dụng trong y học cổ truyền với tác dụng bổ thận tráng dương giành cho nam giới.
Theo tài liệu “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của Giáo sư Đỗ Tất Lợi, tương truyền rằng khi dâm dương hoắc được người dân cho dê đực ăn, thì sau đó dê đực có khả năng giao phối với dê cái rất nhiều lần trong ngày, từ đó cây được đặt tên là dâm dương hoắc.
Dâm dương hoắc phân bố chủ yếu ở Trung Quốc, đây là cây thích hợp mọc ở vùng có khí hậu ôn đới. Ở Việt Nam, cây này xuất hiện tại các vùng núi cao vùng Tây Bắc, đặc biệt là ở Hòa Bình, Sapa.
Thành phần hóa học và công dụng của dâm dương hoắc
Dâm dương hoắc có chứa một thành phần hoạt tính là icariin, là hợp chất flavonoid prenylated. Các nhà khoa học cho biết flavonoid là các chất có nhiều đặc tính chống oxy hóa cực kỳ hiệu quả. Ngoài ra, dâm dương hoắc còn chứa một số chất khác như alkaloid, saponin, phytosterol và polysaccharide.
Dâm dương hoắc có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người, đặc biệt là bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lý cho cả nam và nữ. Các công dụng cụ thể của dâm dương hoắc như sau:
- Bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lý cho cả nam giới và nữ giới: Dâm dương hoắc có tác dụng kích thích sự sản xuất của nitric oxide, một chất giúp cải thiện lưu lượng máu đến các cơ quan sinh dục, từ đó giúp cải thiện chức năng cương dương ở nam giới và tăng độ ẩm âm đạo ở nữ giới. Dâm dương hoắc cũng có tác dụng tăng cường ham muốn tình dục, tăng lượng tinh dịch và chất lượng tinh trùng, hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến sinh lý như liệt dương, xuất tinh sớm, thiếu năng sinh dục, vô sinh…
- Hạ huyết áp, tốt cho tim mạch: Dâm dương hoắc có tác dụng giãn nở các mạch máu, giảm áp lực máu, từ đó giúp hạ huyết áp và ngăn ngừa các bệnh tim mạch như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…
- Kích thích hình thành xương, điều trị loãng xương: Dâm dương hoắc có tác dụng ức chế hoạt động của các tế bào phá hủy xương (osteoclast), kích thích hoạt động của các tế bào tạo xương (osteoblast), từ đó giúp tăng cường độ cứng và khả năng chịu lực của xương, điều trị loãng xương, ngăn ngừa gãy xương.
- Hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer: Dâm dương hoắc có tác dụng bảo vệ các tế bào thần kinh, ngăn ngừa sự thoái hóa của não, cải thiện trí nhớ và khả năng học tập, hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer, một bệnh gây suy giảm trí tuệ ở người già.
Cách dùng và liều lượng của dâm dương hoắc
Dâm dương hoắc có thể dùng dưới dạng sắc uống hoặc ngâm rượu, đều cho hiệu quả bổ dương rất cao. Tuy nhiên, cần chú ý đến liều lượng và cách dùng hợp lý để tránh gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
- Sắc uống: Lấy 10 – 15g lá dâm dương hoắc khô, sắc với 300ml nước sôi trong khoảng 15 – 20 phút, để nguội rồi uống. Uống 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 100ml. Nên uống trước khi ăn hoặc khi bụng đói.
- Ngâm rượu: Lấy 100g lá dâm dương hoắc khô, ngâm với 1 lít rượu trắng trong khoảng 10 – 15 ngày, lắc đều mỗi ngày. Uống 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 15 – 20ml. Nên uống sau khi ăn.
Lưu ý: Dâm dương hoắc là một vị thuốc bổ dương quý, nhưng không phải ai cũng có thể dùng được. Các trường hợp nên thận trọng khi dùng dâm dương hoắc là:
- Người mắc chứng liệt dương do thấp nhiệt, có âm hư hỏa vượng không được dùng.
Một số bài thuốc từ dâm dương hoắc
- 1. Bài thuốc bổ thận tráng dươngCần chuẩn bị:
- Dâm dương hoắc, Hoàng tinh, Hoài sơn, Thục địa, Tử hà xa, Tiền mao, Tang thầm, Thỏ ty tử, mỗi vị đều 15 g
- Sơn thù du 12 g
- Thận dê, 2 quả
Mang tất các các vị thuốc trên thái nhỏ, hầm ngừ, chia thành 2 – 3 lần, dùng ăn trong ngày.
2. Điều trị xuất tinh sớm, đau lưng, mỏi gối, thận yếu tiểu đêm nhiều
Bài thuốc gồm các dược liệu:
- Dâm dương hoắc, Sơn thù nhục, Hoài sơn, Ích trí nhân, Phá cố chỉ, Thỏ ty tử, Ngưu tất, Phục linh, Thục địa, Hồ lô ba, Ba kích thiên, Lộc nhung, mỗi vị đều 500 g.
- Trầm hương 60 g
- Nhục thung dung 250 g
Mang tất cả các vị thuốc phơi khô, nghiền nhỏ, rây mịn. Sau đó gia thêm mật ong làm thành viên hoàn, kích thước to bằng hạt đậu đen. Mỗi lần dùng uống 10 gram.
3. Điều trị thận yếu, tỳ thống, phong thấp
- Bài thuốc thứ nhất:
Sử dụng Dâm dương hoắc 100 g, rửa sạch, thái nhỏ ngâm trong 500 ml rượu trong 15 – 20 ngày. Mỗi ngày dùng uống 2 lần, mỗi lần 10 ml.
- Bài thuốc thứ hai:
Sử dụng Dâm dương hoắc 120 g, Ngũ gia bì, Nhãn nhục 100 quả, ngâm cùng 2 lít rượu trắng trong 20 – 30 ngày. Mỗi ngày dùng uống 2 lần, mỗi lần khoảng 15 – 20 ml.
4. Bài thuốc chữa di tinh, liệt dương
Cần chuẩn bị:
- Dâm dương hoắc, Cẩu khỉ, Thỏ ty tử, Nhục thung dung, mỗi vị đều 12 g
- Cam thảo 3 g
- Đại táo 3 quả
- Đương quy, Đỗ trọng, mỗi vị đều 8 g
- Ba kích, Sa sâm, mỗi vị đều 16 g
Chia các vị thuốc trên thành nhiều phần bằng nhau. Mỗi ngày sắc uống một thang, liên tục trong một tháng.
5. Chữa rối loạn cương dương, liệt dương, bất lực
- Bài thuốc thứ nhất:
Dùng Dâm dương hoắc 9 g, Hoàng hoa viễn chí (tươi) 30 g, Kim anh tử (tươi) 60 g, Thổ đình quế 24 g, sắc thành thuốc, dùng uống.
- Bài thuốc thứ hai:
Dùng Dâm dương hoắc, Cửu thái tử, Lộc giác sương, mỗi vị đều 20 g, Thục địa 40 g, sắc thành thuốc dùng uống mỗi ngày một thang.
- Bài thuốc thứ ba:
Sử dụng Dâm dương hoắc 40 g, Tiên mao 20 g, sắc thành thuốc, dùng uống.
- Bài thuốc thứ tư:
Dùng Dâm dương hoắc 10 g, Cam thảo 4 g, Gừng sống 3 lát, sắc với 200 ml nước, đến khi cạn còn 50 ml thì dùng uống, mỗi ngày 1 lần.
6. Chữa mắt mờ, sinh màng
Sử dụng Dâm dương hoắc, Sinh vương qua (chọn loại Qua lâu nhỏ có màu hồng), 2 vị phân lượng bằng nhau, tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng uống 4 g với nước tràn, mỗi ngày 3 lần.
7. Chữa mắt kém, chỉ nhìn được tầm gần sau khi bệnh
Dùng Dâm dương hoắc 40 g, Đạm đậu xị 100 hạt, sắc cùng 1.5 chén nước, đến khi còn một chén thì dùng uống.
8. Chữa ho, đầy bụng, khó tiêu, chán ăn
Dùng Dâm dương hoắc và Ngũ vị tử, mỗi vị phân lượng bằng nhau, tán thành bột mịn, hòa với mật làm thành viên hoàn, kích thước to bằng hạt ngô đồng. Mỗi lần dùng uống 30 viên, với nước gừng ấm.
9. Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp, phong tê thấp, tay chân co quắp, gân cốt cứng tê dại
Dùng Dâm dương hoắc 20 g, Uy linh tiên 12 g, Quế chi, Xuyên khung, Thương nhĩ tử, mỗi vị 8 g, sắc thành thuốc, dùng uống.
Dâm dương hoắc Khô
VIDEO