Cây bọ mắm (Cây thuốc dòi) – Vị thuốc quý chữa ho hiệu quả

Giới thiệu

Cây bọ mắm hay còn gọi là cây thuốc dòi, cây dòi ho là một loại cây thuốc nam có từ xa xưa. Cây bọ mắm có tác dụng chữa trị bệnh ho kéo dài, viêm họng mãn tính. Trong thời đại hiện đại, khi các loại thuốc kháng sinh được sử dụng phổ biến, cây bọ mắm vẫn giữ được giá trị của mình trong việc điều trị chứng ho.

Nguyên nhân gây ho và tác hại của thuốc kháng sinh

Ho là một triệu chứng thường gặp ở nhiều người, đặc biệt là trẻ em, khi thời tiết thay đổi. Ho là dấu hiệu của viêm phế quản, một bệnh về đường hô hấp. Nếu không được chữa trị kịp thời, ho có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi cấp, suy hô hấp, hen phế quản…

Nhiều người thường dùng thuốc kháng sinh để chữa trị ho, nhưng đây là một cách làm không an toàn và có thể gây ra nhiều hại hơn lợi. Thuốc kháng sinh có thể gây ra sự nhờn thuốc, khiến thuốc mất tác dụng, người bệnh phải dùng liều cao hơn và thường xuyên hơn. Điều này có thể ảnh hưởng đến các chức năng của gan, thận và gây ra các bệnh khác như viêm cầu thận, suy gan, suy thận…

Vì vậy, cây bọ mắm là một lựa chọn thay thế tốt hơn cho thuốc Tây khi chữa trị ho lâu ngày và viêm phế quản mãn tính.

Đặc điểm và thành phần của cây bọ mắm

Tên khoa học và phân bố

Cây bọ mắm có tên khoa học là Pouzolzia zeylanica, thuộc họ tầm ma. Cây bọ mắm là một loại cây sống lâu năm, mọc sát mặt đất, có thân mềm, lá hình trứng, hoa màu trắng hoặc hồng. Cây bọ mắm mọc hoang ở khắp nơi ở nước ta, từ đồng bằng đến miền núi, từ Bắc vào Nam. Cây bọ mắm có thể thu hái quanh năm, nhưng thời gian thu hái tốt nhất là từ tháng 5 đến tháng 8, khi cây phát triển mạnh nhất và có nhiều dược tính nhất.

Bộ phận dùng và cách chế biến

Cây bọ mắm có thể dùng toàn cây để làm thuốc, bao gồm thân, lá và rễ. Cây bọ mắm có thể dùng tươi hoặc khô. Cách chế biến đơn giản nhất là rửa sạch, cắt nhỏ và sấy khô hoặc phơi khô. Cây bọ mắm có thể dùng để nấu nước uống, ngâm rượu, hoặc sắc thuốc.

Thành phần hóa học và mùi vị

Cây bọ mắm là một loại cây thuốc nam mới được nghiên cứu và khai thác. Hiện nay, chỉ có một số ít luận văn nghiên cứu về cây bọ mắm. Theo các nghiên cứu này, cây bọ mắm có chứa các hoạt chất là isoflavon, một loại chất có tác dụng chống viêm, chống ung thư. Theo y học cổ truyền, cây bọ mắm có vị ngọt, nhạt, tính mát, có công dụng tiêu đờm, chữa ho.

Công dụng và cách dùng của cây bọ mắm

Cây bọ mắm có nhiều công dụng trong điều trị các bệnh, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp. Dưới đây là một số công dụng và cách dùng phổ biến của cây bọ mắm:

• Chữa ho lâu ngày, viêm phế quản mãn tính: Lấy 30g cây bọ mắm khô, sắc với 400ml nước cho đến còn 100ml, chia làm 2 lần uống trong ngày. Hoặc lấy 15g cây bọ mắm tươi, rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào bình, đổ 500ml rượu trắng, ngâm 7 ngày, uống mỗi ngày 2-3 lần, mỗi lần 15-20ml.
• Chữa đái rắt, đái buốt do viêm bàng quang, viêm tiết niệu: Lấy 15-20g cây bọ mắm khô, sắc với 300ml nước cho đến còn 100ml, uống trong ngày, chia làm 2-3 lần. Hoặc lấy 30g cây bọ mắm tươi, rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào bình, đổ 500ml rượu trắng, ngâm 7 ngày, uống mỗi ngày 2-3 lần, mỗi lần 15-20ml.
• Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư: Lấy 30g cây bọ mắm khô, sắc với 400ml nước cho đến còn 100ml, uống trong ngày, chia làm 2-3 lần. Hoặc lấy 60g cây bọ mắm tươi, rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào bình, đổ 1 lít rượu trắng, ngâm 10 ngày, uống mỗi ngày 2-3 lần, mỗi lần 20-30ml.
• Chữa bệnh lao phổi: Lấy 15g cây bọ mắm khô, sắc với 300ml nước cho đến còn 100ml, uống trong ngày, chia làm 2 lần. Hoặc lấy 30g cây bọ mắm tươi, rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào bình, đổ 500ml rượu trắng, ngâm 7 ngày,