Bạch mao căn ( rễ cỏ tranh) – cây thuốc chữa sỏi thận hiệu quả

Giới thiệu về bạch mao căn

Bạch mao căn là một loại thảo dược quý, có tên khoa học là Imperaia cyỉindrica Beauv., thuộc họ Lúa Poaceae (Gramineae). Bạch mao căn còn được gọi là rễ cỏ tranh, rễ ỏ tranh, sinh mao căn (khi dùng tươi). Bạch mao căn là thân rễ phơi hay sấy khô của cây cỏ tranh, một loại cây sống dai, mọc rất nhiều ở nước ta.

Bạch mao căn có nhiều công dụng trong y học cổ truyền, đặc biệt là chữa sỏi thận, viêm đường tiết niệu, tiểu ra máu, sốt nóng… Bạch mao căn cũng có nhiều nghiên cứu khoa học xác nhận hiệu quả của nó trong việc lợi tiểu, tiêu ứ huyết, tốt cho phổi…

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn về các đặc điểm, thành phần, công dụng và cách dùng của bạch mao căn, một loại thảo dược hiệu quả chữa sỏi thận.

Đặc điểm hình thái của bạch mao căn

Bạch mao căn là thân rễ của cây cỏ tranh, một loại cây thân thảo cao từ 0,5 đến 1,5 mét, có thể cao hơn nếu mọc trong rừng. Thân cây có màu xanh, có lông mịn, có nhiều rễ phụ. Lá cây mọc so le, hình lá lúa, dài từ 10 đến 30 cm, rộng từ 0,5 đến 1,5 cm. Lá có gân phụ nhiều, rõ ràng, có răng cưa nhỏ ở mép lá. Lá có màu xanh đậm ở mặt trên, xanh nhạt ở mặt dưới. Lá có cuống ngắn, có lông mịn.

Hoa cây mọc thành chùm ở đầu cành, có màu trắng hoặc hồng nhạt, có nhiều nhị vàng. Hoa có đường kính khoảng 0,5 cm, có mùi thơm nhẹ.

Quả cây hình trứng, đường kính khoảng 2 mm, có màu nâu khi chín, có 1 hạt. Quả cây có vị ngọt, có mùi thơm.

Rễ cây mọc sâu trong đất, có màu trắng, có vị ngọt, có mùi thơm.

Thành phần hóa học của bạch mao căn

Bạch mao căn là một loại thảo dược có nhiều tinh dầu, chính là nguồn gốc của mùi thơm đặc trưng của nó. Theo các tài liệu, trong bạch mao căn có chứa các chất hóa học sau:

• Các đường đơn, như glucoza, fructoza…
• Các axit hữu cơ, như axit citric, axit malic, axit tartaric, axit oxalic…
• Các flavonoid, như quercetin, kaempferol, rhamnetin, isorhamnetin…
• Các terpenoid, như limonen, pinen, mircen, ocimen, terpinen, felandren, sabinen, cadinen, humulen, caryophyllen…
• Các phenylpropanoid, như eugenol, isoeugenol, methyleugenol, safrol, elemicin, myristicin…
• Các alkaloid, như evodiamin, rutaecarpin, dehydroevodiamin, evocarpin, evocarpidin…
• Các chất khác, như saponin, tanin, sterol, coumarin, lignan…

Công dụng và cách dùng của bạch mao căn

Bạch mao căn có nhiều công dụng trong y học cổ truyền, đặc biệt là chữa sỏi thận, viêm đường tiết niệu, tiểu ra máu, sốt nóng… Bạch mao căn cũng có nhiều nghiên cứu khoa học xác nhận hiệu quả của nó trong việc lợi tiểu, tiêu ứ huyết, tốt cho phổi… Dưới đây là một số công dụng và cách dùng của bạch mao căn:

Chữa sỏi thận, viêm đường tiết niệu

Bạch mao căn có tác dụng lợi tiểu, thông tiểu, giải độc, giúp chữa các bệnh về thận và đường tiết niệu, như sỏi thận, viêm thận, viêm bàng quang, viêm niệu đạo, nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu đục, tiểu buốt, tiểu rắt…

Cách dùng: Lấy 10 g đến 20 g bạch mao căn (khô) sắc với 500 ml nước cho đến khi còn 250 ml, lọc lấy nước uống trong ngày, chia làm 2 lần. Nếu dùng tươi, có thể lấy 30 g đến 50 g rễ cỏ tranh, rửa sạch, thái nhỏ, sắc với 500 ml nước cho đến khi còn 250 ml, lọc lấy nước uống như trên. Ngoài ra, có thể dùng bạch mao căn kết hợp với các vị thuốc khác, như râu ngô, xa tiền tử, hoa cúc… để tăng hiệu quả.

Chữa tiểu ra máu, thổ huyết, máu cam

Bạch mao căn có tác dụng tiêu ứ huyết, làm tan các cục máu đông, giúp chữa các bệnh về máu, như tiểu ra máu, thổ huyết, máu cam, xuất huyết nội tạng, xuất huyết tiêu hóa…

Cách dùng: Lấy 15 g đến 30 g bạch mao căn (khô) sắc với 500 ml nước cho đến khi còn 250 ml, lọc lấy nước uống trong ngày, chia làm 2 lần. Nếu dùng tươi, có thể lấy 50 g đến 100 g rễ cỏ tranh, rửa sạch, thái nhỏ, sắc với 500 ml nước cho đến khi còn 250 ml, lọc lấy nước uống như trà